چکیده

درعرصه‌ی پهناور ادبیات داستانی ایران در هر یک از گونه‌های ادبی (حماسی، غنایی، نمایشی و تعلیمی) آثاری به چشم می‌خورد که در نوع خود نقطه عطفی در روند و پیشرفت آثار پس از خود و در دورۀ خود و در دوره‌های بعد گردید. یک نمونه از آن بهمن نامه اثر ایرانشاه ابن ابی الخیر است که با توجه به زوایا و طرح اصلی در زمرۀ ادبیات حماسی می‌گنجد. با توجه به محور اصلی این گونه ادبی که همواه تعقیب و گریز درون مایه آن است همواره پهلوانی در پی پهلوان دیگر یا در پی انتقام یا کشتار است. بنابراین حضور دو امر سور و سوگ بسیار چشمگیر است از این رو بر آن شدم در این رساله تا این دو امر بنیادی را در اثر مذکور مورد نقد و بررسی قرار دهم.

فهرست مطالب

عنوان صفحه

چکیده............................................................................................................................... 1

مقدمه................................................................................................................................ 2

فصل اول: کلیات.............................................................................................................. 4

1-1 بيان مساله................................................................................................................. 5

1-2 اهميت و ضرورت تحقيق........................................................................................... 6

1-3 اهداف".................................................................................................................... 6

1-4 سوالات "................................................................................................................. 6

1-5 فرضيه های "............................................................................................................ 7

1-6 روش" .................................................................................................................... 7

فصل دوم: ادبيات تحقيق................................................................................................... 8

2-1 کلیاتی در مورد سوگ................................................................................................ 9

2-1-1 تاریخچه ای از آیین سوگواری............................................................................... 10

2-1-2 مراسم عزاداری پس از اسلام.................................................................................. 12

2-1-3 موضع متون باستانی درباره سوگ و سوگواری.......................................................... 13

2-2 سور.......................................................................................................................... 14

2-3 پیشینه‌ی تحقیق.......................................................................................................... 15

2-3-1. کتاب بهمن نامه ویراسته رحیم عفیفی..................................................................... 16

2-3-2. کتاب بزم آرایی در منظومه‌های داستانی تاپان قرن ششم نوشته جمیله اخیانی............. 17

2-3-3. شاهنامه فردوسی................................................................................................. 17

2-3-4. فرهنگ اشارات، نوشته سیروس شمیسا.................................................................. 18

2-3-5. کتاب گاه شماری و جشن های ایران باستان نوشته هاشم رضی................................ 18

فصل سوم: سور............................................................................................................... 19

3-1 سور.......................................................................................................................... 20

3-2 همگانی بودن سور و سوگ دربهمن نامه...................................................................... 22

3-3 جشن تاجگذاری....................................................................................................... 24

3-4 جشن ازدواج............................................................................................................ 28

3-4-1 خواستگاری.......................................................................................................... 29

3-4-2 پیشکش و نثار برای عروس................................................................................... 36

3-4-3 پیشکش و نثار برای داماد....................................................................................... 37

3-4-4 آراستن عروس...................................................................................................... 38

3-4-5 آماده ساختن جهیزیه.............................................................................................. 39

3-4-6 بردن عروس در مهد زرین..................................................................................... 41

3-4-7 بدرقه کردن عروس............................................................................................... 42

3-4-8 استقبال از عروس.................................................................................................. 43

3-4-9 بستن عقد ازدواج و برپایی جشن عروسی............................................................... 45

3-5 آمیختگی بزم و رزم.................................................................................................... 46

3-6 افراط و زیاده روی در سور و سرور............................................................................ 49

3-7 مناسبت‌ها و علل برگزاری جشن‌ها.............................................................................. 50

3-8 آئین باده نوشی در مجالس بزم.................................................................................... 56

3-9 جشن به مناسبت صلح و دوستی................................................................................. 62

3-10رامش و رامشگری.................................................................................................... 63

3-11 آلات و ابزار موسیقی............................................................................................... 63

3-12 جشن هابه مناسبت پیروزی در جنگ‌ها..................................................................... 64

3-13 جشن استقبال.......................................................................................................... 66

3-14 مکان برگزاری جشن ها........................................................................................... 67

3- 15 بزم آرایی وسیله ای برای واپس زدن ناکامی‌ها و انکار آن.......................................... 70

3- 16 پراکندن مواد خوشبو در مجالس سور....................................................................... 71

3-17 جایگاه گل در مجالس بزم........................................................................................ 72

3- 18 آئین گل هدیه دادن در مراسم سور........................................................................... 72

3-19 خوان..................................................................................................................... 73

فصل چهارم: آیین سوگواری............................................................................................. 76

4-1 آئین‌های پیش از مرگ................................................................................................ 78

4-3 مدت زمان سوگواری.................................................................................................. 83

4-4 خود آزاری................................................................................................................ 86

4-5 آئین موکندن و گیسو بریدن......................................................................................... 86

4-6 روی خستن و جامه دریدن......................................................................................... 88

4-7 خاک بر سر ریختن.................................................................................................... 92

4-8 پوشیدن رخت ماتم................................................................................................... 95

4-9 سرو پا برهنه کردن..................................................................................................... 97

4-10 کلاه از سر برداشتن................................................................................................. 98

4-11 کمر گشادن............................................................................................................. 98

4-12 از بلندی به زیر آمدن............................................................................................... 99

4-13 گریستن و مویه کردن.............................................................................................. 100

4-14 سوگند خوردن........................................................................................................ 105

4-15 انتقام گرفتن............................................................................................................ 106

4-16 کفن کردن.............................................................................................................. 107

4-17 در تابوت گذاشتن................................................................................................... 108

4-18 دخمه کردن............................................................................................................ 110

4-19 ستایش نیکویی‌ها و دلاوری‌های مرده........................................................................ 114

4-20 اسبان پس از درگذشت افراد.................................................................................... 115

4-21 خراب کردن اموال و دارایی متوفی............................................................................ 116

4-22 از عزا در آمدن....................................................................................................... 117

4-23 سور در سوگ........................................................................................................ 118

فصل پنجم: نتیجه گیری..................................................................................................... 121

نتیجه گیری........................................................................................................................ 122

منابع و مآخذ.................................................................................................................... 125

چکیده‌ی انگلیسی............................................................................................................... 130